Τρίτη, Ιουλίου 17

Μπύρα και ημερομηνία λήξης

Αφόρμη να ασχοληθώ με το ζήτημα της ληγμένης μπύρας στάθηκε πρόσφατη εμπειρία μου σε καφέ στην παραλία της Γλυφάδας που φέρει το όνομα μεγάλου Κινέζου επαναστάτη – ηγέτη.

Το συγκεκριμένο μαγαζί είναι προτιμητέος παραθαλάσιος προορισμός καθώς έχει στην κάβα του 2-3 μπύρες που πίνονται. Ανάμεσα σ’ αυτές και η Hoegaarden , η γνωστή witbier που τραβιέται εύκολα το καλοκαίρι και την οποία επέλεξα δίχως δεύτερη σκέψη. Δυστυχώς, όμως, αφού την κατέβασα, κοιτάζοντας κατά τύχη στο μπουκάλι, διαπίστωσα ότι η ημερομηνία λήξης ήταν 10/2006, εννέα μήνες πιο πίσω δηλαδή.

Το τι συμβαίνει με την ημερομηνία λήξης σε μια μπύρα δεν είναι τόσο ξεκάθαρο όπως π.χ. με το γάλα, το γιαούρτι ή άλλα συσκευασμένα προϊόντα. Το σίγουρο είναι ότι οι περισσότερες ετικέτες φέρουν ημερομηνία λήξης και με βάση αυτή τη λογική σημαίνει ότι από κάποιο χρονικό σημείο και έπειτα χάνουν την ποιότητά τους ή γίνονται επικίνδυνες για την υγεία μας ή και τα δύο ταυτόχρονα. Κάποιες άλλες, κυρίως στις ΗΠΑ, έχουν την ημερομηνία λήξης κωδικοποιημένη, ώστε να μην είναι εύκολο στον καταναλωτή να την αποκωδικοποιήσει.

Η επιστήμη λέει ότι η μπύρα είναι ένα προϊόν που ανήκει στα τρόφιμα, οπότε αλλοιώνεται με το πέρασμα του χρόνου: Βακτήρια, φως και άλλα στοιχεία της ατμόσφαιρας την αλλοιώνουν. Ακούγεται λογικό, γι’ αυτό και η μεγάλη πλειοψηφία των ζυθοποιών τις φιλτράρει και τις παστεριώνει, ώστε να αντέξουν μέσα στα καφάσια και πάνω στα ράφια.*

Από την άλλη, αντιτάσσεται η εμπειρική προσέγγιση του ζητήματος που εστιάζεται σε δύο κυρίως σημεία: α) ελάχιστοι είναι αυτοί που έχουν πάθει κάτι από ληγμένη μπύρα και β) αν η γεύση μιας ληγμένης είναι η ίδια γνωστή, απαράλλαχτη γεύση της, τότε δεν συντρέχει κανένας κίνδυνος.

To Greeks for Beer δεν θα προτρέψει ποτέ κάποιον να πιει εν γνώσει του μια ληγμένη μπύρα. Είναι φυσιολογικό να προτιμήσει κάποια άλλη, μη ληγμένη. Πέραν τούτου, όμως, θεωρεί ότι, αν η πρώτη γουλιά, η μυρωδιά και ο αφρός είναι εντάξει και μας θυμίζουν το ποτό που έχουμε συνηθίσει να πίνουμε, τότε ό,τι και αν αναγράφεται ως ημερομηνία λήξης, είναι απίθανο να μας κάνει κακό.

Ως εκ τούτου, οι μυημένοι στα μυστικά του θείου ποτού δύνανται να χρησιμοποιήσουν την εμπειρία τους και να κρίνουν αν πρέπει να πιουν αυτό που έχουν μπροστά τους. Όσοι πάλι είναι λιγότερο «γυμνασμένοι», καλύτερα να το αποφύγουν.

Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι υπάρχουν άλλοι παράγοντες -που εμφανίζονται πιο συχνά και είναι πιο επικίνδυνοι από την παρελθούσα ημερομηνία λήξης- οι οποίοι μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα της μπύρας. Είναι η κακή φύλαξη – συνθήκες μεταφοράς με έκθεση στον ήλιο ή σε άλλους φθοροποιούς παράγοντες, όπως και η κακή εμφιάλωση που έχουν ως αποτέλεσμα αυτό που εμείς εδώ αποκάλουμε «τζούφια» μπύρα, συμπυκνώνοντας σε μια λέξη το φαινόμενο της αλλοιωμένη γεύσης και του αρώματος που αντιλαμβανόμαστε με το άνοιγμα ενός μπουκαλιού.


Στη δική μου περίπτωση, η Hoegaarden, αν και ληγμένη εδώ και 9 μήνες, μου φάνηκε όπως πάντα. Είχε τον συνηθισμένο αφρό, το άρωμα, τη φρεσκάδα και τη δροσερή γεύση που έχω συνηθίσει, οπότε δεν με κατέλαβε τρόμος όταν είδα την ημερομηνία. Θεώρησα βεβαίως σωστό να το επισημάνω στο προσωπικό, κυρίως για να αποσπάσω το νεροπότηρο της Hoegaarden ως αποζημιωτικό αντίτιμο ψυχικής οδύνης, πράγμα που πέτυχα. Εντάξει, δεν είναι κανένα όμορφο ποτήρι, αλλά ήταν ένα από αυτά που δεν είχα στη μικρή συλλογή μου...

Από 'κει και πέρα ας διερευνήσουν αν φταίει η Αθηναϊκή Ζυθοποιία
που εισάγει την Hoegaarden στην Ελλάδα, ή το μαγαζί που ανήκει στην επιστασία πρώην προέδρου μεγάλης ΠΑΕ, με την οποία έχει κατακτήσει και το πρωτάθλημα...

*Υπάρχει βέβαια στην Ευρώπη και η κατηγορία των μπυρών παλαίωσης. Είναι οι μη πατεριωμένες και φιλτραρισμένες, που αφήνουν τη μαγιά να δράσει με το πέρασμα του χρόνου και να δώσει περίπλοκη γεύση, εμποδίζοντας την οξείδωση καθώς διασπάται στο μπουκάλι. Συνήθως οι «ζωντανές-εξελισσόμενες μπύρες» κυκλοφορούν σε φιάλες 750 ml, όμως όσο πιο μεγάλο είναι το μπουκάλι (1,5 ή 3 λίτρα) τόσο μεγαλύτερο χώρο δράσης έχει το ίζημα για να αφήσει εκεί τη σφραγίδα του. Διά τούτο διατηρώ και μια Corsedonk Pater τρίλιτρη εν τόπω σκιερώ δίχως να την ενοχλώ...

10 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

σε ενα σεμινάριο της budweiser που είχα παει πριν χρόνια στο LA τέθηκε το θέμα παλαίωσης της μπύρας και ο χημικός εκεί μας είχε εξηγήσει γιατί όσο πιο φρέσκια τόσο καλύτερη (μάλιστα κάναμε και δοκιμή φρέσκιας και ληγμένης και η διαφορά ήταν αισθητή ακόμη και γι ανθρώπους που δεν ξέρουν από μπύρα).

τώρα βέβαια η Hoegarden είναι με ζύμωση στο μπουκάλι και είναι άλλου παπά ευαγγέλιο...

greektrappist είπε...

Γενικότερα, απ' όσο γνωρίζω οι μπύρες με ίζημα διαφέρουν από τις μαζικές -τυποποιημένες. Ειδικά όσες έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ και κυκλοφορούν σε φιάλες 1,5 και 3 lt. με την παλαίωση αποκτούν αποδεδειγμένα μοναδικότητα στη γεύση.
Ενδεχομένως να μην είναι πάντα καλύτερη από μια φρέσκια, αλλά η ζύμωση στο μπουκάλι την κάνει πιο περιπετειώδη και μερακλίδικη . Αυτό το έχουμε διαπιστώσει σε όσες μπύρες αυτού του είδους έχουμε ανοίξει.

CGP είπε...

Παρακαλω σημειώστε ότι περα από τη ημερομηνία λήξης, πολυ σημαντικό είναι και η διατήρηση του προιόντος σε σχετικά χαμηλή θερμοκρασία σε όλη την αλυσίδα της διακίνησης.

Μία τυχόν κακομεταχείρηση, σε κάποιο στάδιο της διακίνησης, μπορί να έχει καταστροφικά αποτελέσματα στην γεύση, ακόμη και γιά "φρέσκο" προϊόν.

Ανώνυμος είπε...

Καλησπέρα σας,
χθές, μετά από μία κουραστική μέρα, αποφάσισα να αγοράσω μία Trappe Tripple. Πηγαίνοντας σπίτι, θα την έβαζα στο ψυγείο να φτάσει τους σωστούς βαθμούς και έπειτα θα την γευόμουν. Με μεγάλη μου έκπληξη είδα ότι είχε μία ημερομηνία (τυπωμένη ψηφιακά, όχι δηλαδή με αυτοκόλλητο ή κάτι παρόμοιο) του 01/2006. Την συγκεκριμένη μπύρα την έχω πιει μόνο δύο φορές ακόμα, οπότε δεν είμαι ο πιο ειδικός για να κρίνω αφού την ανοίξω αν είναι πόσιμη. Την μπύρα την προμηθεύτηκα από μία κάβα της γειτονιάς, ήταν σκονισμένη και με αυτό υπονοώ ότι δεν είχε τη δέουσα προσοχή. Ήταν σε ράφι, οπότε κάλλιστα με τις φετινές ζέστες θα μπορούσε να ήταν σε περιβάλλον με +35. Τί με συμβουλεύετε να κάνω; Ένας γνωστός με συμβούλεψε να την ανοίξω και να παρατηρήσω τον φελλό, την μυρωδιά και τη γεύση, αλλά από γεύση, όπως είπα μπορεί να μην παρατηρήσω και μεγάλη διαφορά. Αν ο φελλός είναι σε καλή κατάσταση, δηλαδή δεν τρίβεται ή δεν κοπεί και κάνει και τον χαρακτηριστικό θόρυβο τότε δεν θα υπάρξει πρόβλημα.
Επίσης, για τη συγκεκριμένη μπύρα μου δικαιολόγησε με το χρόνο γίνεται επαναζύμωση στο μπουκάλι, οπότε δεν χαλάει, αν βέβαια διατηρείται και σωστά.
Ποιά είναι η γνώμη σας;
Σας ευχαριστώ πολύ, Μπάμπης

greektrappist είπε...

Μπάμπη καλώς ήλθες στη μικρή κοινωνία του blog μας.
Αυτό που σου συνέβη δεν είναι σπάνιο φαινόμενο. Όπως θα διπίστωσες, συμβαίνει και στα κάλυτερα σπίτια.
Είναι αλήθεια ότι από τον Ιανουάριο του 2006 έχουν μεσολαβήσει περίπου είκοσι μήνες όποτε πρόκειται για μεγάλο το διάστημα. Ομως να ξέρεις ότι
α)πρόκειται για ανάλωση κατά προτίμηση, που σημαίνει ότι ο κίνδυνος που υπάρχει είναι να είναι αλλοιωμένη η γεύση και σχεδόν απίθανο να σου δημιουργήσει πρόβλημα στην υγεία σου. Παρόλα αυτά δεν μπορεούμε ποτέ να αποκλείσουμε τίποτα.
Ο συμβουλατοράς σου λοιπόν έχει δίκιο. Όταν θα την ανοίξεις θα τη μυρίσεις για να δείς αν έχει φρουτώδες άρωμα και όχι οσμή ξυδιού όπως έχουν οι χαλασμένες, θα προσέξεις να δεις αν κάνει καλό αφρό, ενώ το χρώμα της δεν θα πρέπει να είναι κόκκινο ξεβαμμένο πολύ διάφανο.
Αν πάλι η εμπειρία σου δεν είναι τόσο καλή ώστε να τα διακρίνεις αυτά, προσπάθησε να βρεις κάποιον πιο έμπειρο για να την ανοίξεις.
Αν πάλι μιλάς για την la Trappe Quadruppel, είναι μπύρα με πάνω από 10% αλκοόλ, αρκετό δηλαδή για να τη διατηρήσει σε καλή κατάσταση στο μπουκάλι για πολλά χρόνια, αν και μόνο αν έχει φυλαχθεί και μεταφερθεί υπό τις κατάλληλες συνθήκες.
Πρόκειται για μια μπύρα ιδιαίτερα γλυκιά, οπότε, αν αντιληφθείς έντονη ξινίλα, σημαίνει ότι δεν είναι σε καλή κατάσταση.
Ελπίζω να βοηθήσαμε.
Από την άλλη έχεις και την επιλογή να την πας πίσω στο ράφι και να ζητήσεις μία άλλη μη ληγμένη. Εχεις κάθε δικαίωμα άλλωστε να την πας πίσω στον αρχαιολόγο που στην έδωσε!
Περιμένουμε το αποτέλεσμα!
Εις υγείαν!

Ανώνυμος είπε...

Τελικά, επειδή δεν είχα την εμπειρία να καταλάβω, επειδή είχα την απόδειξη και επειδή θα την ξαναβρώ αυτή την μπύρα αποφάσισα να την επιστρέψω. Πάντως, κάτι έμαθα από όλη αυτή την υπόθεση.
Ευχαριστώ πολύ για την απάντηση.
Μπάμπης

bhoy είπε...

Είχα ξεχάσει κάτι τενεκεδένιες Guinness,είπα ν΄ανοίξω μία και ξαφνικά αν και δεν το συνηθίζω βλέπω ότι στο κάτω μέρος γράφει 28/02...Σκέφτηκα ας δοκιμάσω και ταυτόχρονα ας ψάξω στο διαδύκτιο.
Πολύ χρήσιμη η ανάρτηση,υπέροχο το ιστολόγιο σας ευχαριστώ!

υ.γ. οκ νομίζω πως πίνεται,χαχα,αλλά η γεύση κάπου χάνει

Ανώνυμος είπε...

Παιδιά εγω αποφάσισα να δω το μπλoγκ σας γιατι βρηκα κατι μπυρες (ληγμενες μονο εξι μηνες!) απο τα λιντλ σε μια πολύ δροσερη τοποθεσια στο σπιτι.. τις ειχε ο πεθερος μου αλλα μαλλον τις ξεχασε. εγω θελω να κανω γλυκο και θα χρησιμοποιησω τις συμβουλες σας προκειμενου να δω αν ειναι καλες.. ελπιζω το γλυκο να βγει καλό! οχι τιποτα αλλο αλλα οι μπυρε ειναι πολλες! θα κανω πολλα γλυκα μαλλον... Ευχαριστώ Νάγια

Ανώνυμος είπε...

ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ,ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΙΚΑ ΜΙΑ ΚΟΥΤΑ ΜΠΥΡΕΣ BUD 3 ΜΗΝΩΝ ΛΗΓΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΕΝΑ ΦΙΛΟ.Ο ΙΔΙΟΣ ΜΟΥ ΕΙΠΕ ΟΤΙ ΗΤΑΝ ΣΕ ΑΠΟΘΗΚΗ ΟΛΟ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ..ΤΙ ΝΑ ΤΙΣ ΚΑΝΩ?ΠΙΝΟΝΤΑΙ?

Unknown είπε...

Κάπου είχα καταχωνιασμένα αρκετά μπουκαλάκια Αμστέλ των 500ml τα οποία 'απεβίωσαν' στις 09/2006 μεγάλο διάστημα όμως ήταν σε σκιερό και δροσερό μέρος και εναποθέτω το εξής ερώτημα..υπάρχει το ενδεχόμενο να μην έχουν πάθει το παραμικρό μιας και ξέρω το γυάλινο μπουκάλι κρατάει ατόφια την γευση.
Να τις καταναλώσω ή να τις φουντάρω ρε μάγκες;