Samichlaus: Στά άδυτα ενός μύθου

Πρόκειται για μια μοναδική μπύρα, ουσιαστικά τη μόνη εισαγόμενη αυστριακή στην Ελλάδα. Τη συνοδεύει ένας μύθος: Παράγεται ανήμερα του Αγίου Νικολάου (6 Δεκεμβρίου για όλα τα δόγματα) και μόνο τότε, άρα είναι σπάνια. Επιπλέον το 14% σε αλκοόλ την κάνει την πιο δυνατή lager παγκοσμίως. Ο απεσταλμένος της Philadelphia Daily News, Don Russel είναι ο τυχερός που βρέθηκε στον τόπο παρασκευής της Samichlaus, στο Vorchdorf της Αυστρίας και μας μεταφέρει την εμπειρία του (http://www.philly.com/mld/dailynews/living/16192057.htm).

Η ζυθοποιία Castle Eggenberg αγόρασε πριν 10 χρόνια την ελβετική εταιρεία που παρασκεύαζε μεχρί τότε τη Samichlaus – σημαίνει Αϊ Βασίλης στα ελβετογερμανικά- και ήταν στα πρόθυρα χρεωκοπίας, ενώ οι φανατικοί της λάτρεις είχαν κάνει κίνημα για να σωθεί η αγαπημένη τους μπύρα.

Η ζύμωσή της κρατάει 20 μέρες και μετά αποθηκεύεται σε κελάρι για 10 μήνες προτού πάρει το δρόμο για τις κάβες και τις μπυραρίες. Γενικότερα, όπως τονίζει και ο μάνατζερ της εταιρείας, του οποίου η οικογένεια έχει το ζυθοποιείο από το 1803, η επιχείρηση έπρεπε να ανταγωνιστεί τις μεγαλύτερες εταιρείες του είδους, αλλά και να αντιταχθεί στο συνητηρητισμό των Αυστριακών που δεν πίνουν δυνατές μπύρες.

Η έναρξη παρασκευής της μπύρας γίνεται με ένα ιδιαίτερο τελετουργικό καθώς ιερέας ευλογεί τον «ιερό χυμό» πριν αυτός οδεύσει προς ζύμωση. Φετός, όμως, λόγω μιας κηδείας, ο ίδιος ο μάνατζερ ευλόγησε το ποτό στο παρεκκλήσι του ζυθοποιείου μπροστά σε πολλούς προσκεκλημένους και δημοσιογράφους από όλο τον Κόσμο.

Το γεγονός ότι το βιβλίο Guiness τη χαρακτηρίζει ως την πιο δυνατή lager στον Κόσμο έχει ως συνέπεια να μην εξάγεται στην αμερικανική αγορά, όπου ο χαρακτηρισμός «πιο δυνατός» για κάποιο ποτό θεωρείται ότι μπορεί να παρασύρει τον «αθώο» καταναλωτή...

Οι Αμερικανοί μάλλον δεν ξέρουν τι χάνουν, ειδικά όταν πρόκειται για παλαιωμένη Samichlaus. O Don Russel, μάλιστα, μπήκε τόσο μέσα στην ευρωπαϊκή παράδοση που μετά από μερικά ποτηράκια ισχυρίζεται ότι είδε τους καλικάντζαρους να χορεύουν...

Η κατατοπιστικότατη ανταπόκριση της Philadelphia News αφήνει μόνο ένα ερώτημα αναπάντητο: Πώς γίνεται να είναι σπάνια η Samichlaus όταν στην Ελλάδα, που η δυτική μπυροκουλτούρα βρίσκεται μάλλον σε εμβρυακό στάδιο, μπορείς να τη συναντήσει σε κάβες σούπερμαρκετ, ακόμα και και σε καφετέριες, οι οποίες μερικές φορές την κοστολογούν όσο μια Heineken;

Περισυλλογή περί συλλογής ποτηριών

Σε μια συλλογή ποτηριών μπορείς να διαθέτεις ποτήρια που έχεις αποκτήσει με διάφορους τρόπους. Είτε τα ζήτησες από κάποια μπυραρία και στα χάρισαν ή στα πούλησαν, είτε στα έκαναν δώρο, είτε τα αγόρασες σε κάποιο ταξίδι στην Ευρώπη ή τα έχεις παραγγείλει μέσω Διαδικτύου.
Το Ιντερνετ είναι μάλλον ο πιο εύκολος τρόπος να συγκεντρώσεις ποτήρια επισκεπτόμενος κάποια εμπορική ιστοσελίδα που έχει εκατοντάδες διαφορετικά, τα οποία πωλούνται σε λογικές τιμές. Η βιομηχανία να είναι καλά που δεν αφήνει σε έλλειψη ακόμα και τις παραδοσιακές μικροζυθοποιίες και τα μοναστήρια του Βελγίου.
Αυτό, όμως, που διαπιστώνεις τελικά είναι ότι κανένα από αυτά δεν κρύβει κάποια "ωραία" ιστοριούλα, όπως π.χ. την έκπληξη που νοιώθεις όταν ξαφνικά σου χαρίζουν ένα ποτήρι, ή βρίσκεις ένα άλλο στη βιτρίνα μιας κάβας στο Αμστερνταμ.
Είναι αυτές οι μικρές αναμνήσεις που κάνουν τη συλλογή ποτηριών ρομαντικό σπορ. Αν το συστηματοποιήσεις και αφήσεις τον υλισμό σου να κυριαρχήσει, έχεις αφαιρέσει τη γοητεία του.
Αλλωστε τι να την κάνεις τη συλλογή; Δεν είναι τα ποτήρια per se που σε νοιάζουν -εκτός αν έχεις να κάνεις με κάποια σοβαρή διαστροφή- αλλά η ανάγκη σου να τα συνδέσεις με τη ζωή και τα ενδιαφέροντά σου.
Αν δεν έχω ένα ποτήρι Corsedonk δεν πειράζει, θα βάλω την ομώνυμη μπύρα σε ένα ποτήρι που της μοιάζει π.χ. σε ένα Judas, το οποίο και απέκτησα ένα βράδυ όταν έπινα για να ξεχάσω μια προδοσία...

Η Παλαίωση

Στην αγορά υπάρχει μια σειρά από μπύρες παλαίωσης, όπως π.χ. η Chimay Grand Reserve ή η ανάλογη Gouden Carolus. Τι γίνεται με την παλαίωση αυτή όμως; Μέχρι να βρούμε κάποιον εγκριτο σομελιέ που θα μας δώσει επιστημονικά την απάντηση στο blog μας, παρουσιάζουμε περιληπτικά την άποψη του συντάκτη της International Herald Tribune (http://www.iht.com/articles/2006/12/12/opinion/trlambic.php).

Σύμφωνα με την έγκριτη εφημερίδα, οι μπύρες που διατηρούν τη δυνατότητα αυτή είναι περιορισμένες σε αριθμό. Πρέπει να είναι περιεκτικότητας 8% και άνω και σε φιάλες μεγάλου μεγέθους. Πρέπει να είναι υψηλής ζύμωσης και να έχουν αρκετή ζάχαρη. Η μαγιά είναι εγγύηση ότι η ζύμωση μπορεί να συμβαίνει για χρόνια και η γεύση να εμπλουτίζεται. Φυσικά πρέπει να βρίσκεται σε συνθήκες κελαριού.

Το πόσο μπορεί να κρατήσει η παλαίωση είναι θέμα συστατικών, αλλά και μεγέθους της φιάλης. Όσο μεγαλύτερη το περισσότερο χρονικό περιθώριο έχει. Αυτό όμως που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας για το πώς το πέρασμα του χρόνου επηρεάζει μια μπύρα, είναι ότι δεν είναι απαραίτητο το πέρασμα του χρόνου να την κάνει πιο ωραία στη γεύση. Είναι σίγουρο όμως ότι θα είναι διαφορετική από μια άλλη που βρίσκεται σε διαφορετικό στάδιο παλαίωσης.

Χριστούγεννα και μπύρα!

Είναι μια πανέμορφη παράδοση αυτή που έχουν οι Βέλγοι με τις Bieres de Noel, τις Χριστουγεννιάτικες δηλαδή μπύρες τους... Gouden Carolus Christmas, Phantome Christmas, Corsendonk Christmas... τόσες και τόσες σπέσιαλ μπύρες γίνονται ακόμα πιο σπέσιαλ για την πιο όμορφη περίοδο του χρόνου, με λίγο ίσως αλκοόλ παραπάνω, λίγο πιο γλυκές, με ειδικές ετικέτες και συχνά ειδικά χριστουγεννιάτικα ποτήρια.

Η καλύτερες Christmas που έχω δοκιμάσει είναι η Rulles και η Gouden Carolous Christmas (βλέπε φωτο) με 10,5 % αλκοόλ που κατέβασα χθες. Αυστηρώς σε θερμοκρασία δωματίου, γλυκιά αλλά με το αλκοόλ παρόν να ζεσταίνει τον ουρανίσκο, αυτή η μπύρα είναι ίσως η πιο μυοχαλαρωτική που έχω δοκιμάσει. Κρίμα που το μπουκάλι ήταν μόνο ένα.

Αποστολή Γαλλία μέρος 2ον: Raclette

Είναι Πέμπτη βράδυ και έξω έχει πολύ κρύο. Όταν έχεις περπατήσει το μισό Παρίσι δεν σου κάνει κέφι να ξαναβγείς. Το DVD του σπιτιού παίζει το Baby Doll του Καζάν και η κυρία του σπιτιού, η κυρά Δέσποινα από τη Χίο, μας ανακοινώνει ότι θα φάμε παραδοσιακά και αλσατικά...
Στο τραπέζι, ενώ στο βάθος η Carroll Baker κάνει τα νάζια της, εμφανίζεται ένα περίεργο σκεύος. Εχει δύο "ορόφους". Στον πρώτο υποδέχεται τα μικρά φτυαράκια στα οποία τοποθετούνται οι φέτες τυριού και στον πάνω μπορείς να ψήσεις 'ο,τι θες, από πατάτες ως αλσατικά λουκάνικα που ψήσαμε εμείς. Από το ψυγείο φέρνω τα απαραίτητα συνοδευτικά, μια Rouge Flamande, από γαλλικό μικροζυθοποιείο και μια Μoinette κόκκινη που φοριέται πολύ στα παρισινά σούπερμαρκετ.
Όταν το Baby Doll τελειώνει, ήδη έχω δοκιμάσει την πρώτη μπουκιά λιωμένου ροκφόρ. Το μόνο κακό είναι ότι η Rouge Flamande αποδεικνύεται μέτρια όπως όλες οι γαλλικές. Μεγάλη αποζημίωση όμως τα αλσατικά λουκάνικα. Xωράνε άνετα σε σύγκριση με τα βαυαρικά και τα υπόλοιπα γερμανικά.
Το αφιέρωμα στον Καζάν συνεχίζεται με το Αμέρικα Αμέρικα. Iσως η περιπέτεια του Σταύρου Τοπούζογλου να φαίνεται αταίριαστη με το σκηνικό που έχει στηθεί στο τραπέζι, αλλά όταν
φτάνεις στη σκηνή που οι Σινίκογλου τρώνε μέχρι τελικής πτώσεως, σχεδόν ταυτίζεσαι μαζί τους, με τη διαφορά ότι εσύ απολαμβάνεις τη Moinette...
Κυρά Δέσποινα σ' ευχαριστούμε!

Μια Ευχάριστη Έκπληξη: Joseph

Τυχαίνει μερικές φορές να ανακαλύψεις θησαυρούς εκεί που δεν το περιμένεις. Αγόρασα την Joseph ως πεζικάριο, προκειμένου να συνοδεύσει το βαρύ πυροβολικό δυνατών Tripel και μιας θηριώδους Gulden Draak για την οποία θα σας μιλήσω προσεχώς. Η Joseph είναι μια μπυρίτσα σε μπουκάλι 25 cl, ανήκει στην κατηγορία των Saison και παράγεται από την Brasserie De Silenrieux S.A. (Chez L’Père Sarrasin). Λεπτός αφρός, χρώμα αρχικά μελί διάφανο κατόπιν όμορφα ωχρό και νεφελώδες, η Joseph είναι μπύρα που με εντυπωσίασε με το μετριοπαθές άρωμα μαγιάς, σπαραγγιού και κίτρου. Μακάρι να βρούμε και μπουκάλι 750 ml, καθώς η ποσότητα ήταν πολύ λίγη και απλώς μας άνοιξε την όρεξη. Θα αρέσει σίγουρα σε όσους γοητεύονται από την Saison Dupont.

Αποστολή Γαλλία μέρος 1ον: Απλά συνορεύει με το Βέλγιο...

Μετά από λίγες ώρες στο Παρίσι, συνειδητοποιείς το μεγαλείο της πόλης. Μεγάλοι δρόμοι, επιβλητικά μνημεία, υψηλή κουλτούρα, πολυφυλετικός πληθυσμός.
Έτσι το μυαλό κάνει δεύτερες σκέψεις για το πώς όλα αυτά θα συνδυάζονταν με ένα ποτήρι μπύρα. Πράγματι, βρίσκεις το κατάλληλο μέρος, επισκέπτεσαι μία από τις τρεις-τέσσερις κλασσικές μπυραρίες της πόλης και κάθεσαι σε ένα συμπαθητικό περιβάλλον, περιμένοντας το σερβιτόρο να σου φέρει τη γάλλικη βαρελίσια μπύρα που παρήγγειλες, μία από τις 4-5 γαλλικές όλες κι όλες που έχει το μαγαζί.
Οταν λοιπόν δοκιμάζεις την Angelus (προσοχή ο τόνος στη λήγουσα - Ανζελούς- και όχι στην παραλήγουσα όπως είναι η βέλγικη μπύρα) νομίζεις ότι πίνεις ένα ποτό λίγο καλύτερο από Heineken. Φτάνεις στο σημείο μάλιστα να αφήσεις τη μισή στο ποτήρι, γεγονός που δεν συμβαίνει συχνά στo μακρύ δρόμο της ζυθογευσίας, τον οποίο ανεβαίνεις εδώ και καιρό.Η απογοήτευση είναι τέτοια που θες να επανορθώσεις με μια βέλγικη, ώστε να συγχωρεθεί η απιστία σου.

Και πράγματι, η ύβρις που διέπραξες, βρίσκει την εξιλέωση. Η μύτη δέχεται αρωματική εισβολή και ουρανίσκος κατακλύζεται από τη γεύση της πληρότητας. Κι αυτό γιατί μόλις έχεις πιει την πρώτη γουλιά από μια Charles Quint, που δοκιμάζεις για πρώτη φορά. Αμέσως μετά επιλέγεις μια Bush 12 βαθμών, γιατί είναι ήδη αργά και δεν θες να κυκλοφορείς στο Παρίσι όταν αυτό γίνεται Φαρ Ουέστ. Γυρίζεις στο κατάλυμά σου με ένα πλατύ χαμόγελο, αφού προηγουμένως οι 12 βαθμοί της Bush σε έχουν μεταφέρει στο Quartier Latin όπου τραγουδάς το Imagine με έγχρωμους πλανώδιους μουσικούς και ακροατήριο μια παρέα μεθυσμένων Ισπανών που όταν παίρνουν το μικρόφωνο να τραγουδήσουν, σε αναγκάζουν να φύγεις...

Περί Ανοιχτηριών

Η απόλαυση μιας καλής μπύρας είναι σωστή τελετουργία. Απαιτείται το κατάλληλο ποτήρι, η μπύρα μας να είναι στην κατάλληλη θερμοκρασία, το σωστό τεχνικά άδεισμα και φυσικά η συνοδεία τυριού, κρέατος ή/και σοκολάτας.

Όμως χρειάζεται και κάτι άλλο, τουλάχιστον για τις μικρές 33άρες: ένα καλό, ποιοτικό, όμορφο ανοιχτήρι. Σϊγουρα δεν αρμόζει να ανοίγουμε μια Westmalle ή μια Orval με ανοιχτήρι Χαϊνεκεν, όπως -φευ!- δεν αρμόζει να τις πίνουμε σε ακατάλληλα ποτήρια (και όμως, εχουμε δει να συμβαίνουν αμφότερα σε Αθηναϊκές μπυραρίες!).

Στην φωτογραφία ένα πολύ σπάνιο, μεταλλικό, βαρύ ανοιχτήρι της Grimbergen σε σχήμα κλειδιού με προφανείς τις μπαρόκ καταβολές του, τη συνοδεία ενός πιο συμβατικού, ξύλινου ανοιχτηριού της Westmalle, το οποίο συνδυάζει μοναδικά την σκληροπυρινική γραμμή με έναν απέριττο, ρετρό κλασσικισμό.

Αποστολή: Τσεχία

Ύστερα από μια μικρή διακοπή, το Greeks for Beer επιστρέφει δυναμικά με νέα, φιλοσοφικές αναλύσεις και παρουσιάσεις περί τις μπύρες.

Παρουσιάζουμε λοιπόν επιγραμματικά τις εντυπώσεις μας από την μπυροκουλτούρα της Πράγας.

Πρώτη και αναπόφευκτη παρατήρηση η ομοιότητα ανάμεσα στην Τσέχικη και την Γερμανική αντίληψη της μπύρας: όπως οι Γερμανοί, έτσι και οι Τσέχοι βασίζουν την μπυροκουλτούρα τους στην ποσότητα και όχι τόσο στην ποιότητα, όπως π.χ. οι αγαπημένοι μας Βέλγοι. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι τσέχικες μπύρες δεν είναι "καλές", αλλά ότι απουσιάζει ο εκλεπτυσμένος, διανοουμενίστικος, εστέτ χαρακτήρας που συναντά κανείς στην βέλγικη σκηνή.

Οι Τσέχοι δεν βλέπουν την παραγωγή και την κατανάλωση μπύρας ως τελετουργία με θρησκευτικές προεκτάσεις, αλλά μάλλον ως αστική συνήθεια και μέρος της κοινωνικής συμπεριφοράς. Συνεπώς εμμένουν σε δεδομένα στάνταρντ δίχως διαθέσεις πειραματισμού.

Σε τεχνικό επίπεδο αυτό μεταφράζεται σε α) Lager χαμηλού αλκοόλ και β) σε μεγάλες ποσότητες...

Ξεχωρίσαμε την Budwaiser της Budvar (καμιά σχέση με την γνωστή αμερικανιά) στην σκούρα εκδοχή της. Εξαιρετική drinkability, όμορφο χρώμα και μετριοπαθής πλην όμως συμπαθής γεύση. Ιδιαίτερη εντύπωση μας έκανε η διαφορά κλάσης της draft εκδοχής της από την εμφιαλωμένη, σε σημείο να νομίζουμε ότι πίνουμε άλλη μπύρα.

Οι γνωστές Pilsner Urquel και Staropramen δεν κατάφεραν να μας συγκινήσουν, παραμένοντας ουδέτερες τόσο on tap όσο και σε μπουκάλι.

Τέλος να αναφέρουμε τις εξαιρετικές τιμές της βαρελίσιας μπύρας, όπερ και εξηγεί τα σμήνη Άγγλων και Γερμανών που συρρέουν στην Πράγα όλο τον χρόνο.

Σημ: Στην φωτό ποτήρια από Τσέχικες μικροζυθοποιϊες.